Βαλλαχάδες ή Βαλλαάδες

Έλληνες μουσουλμάνοι της ανατολικής Μακεδονίας, οι οποίοι ζούσαν στην Ανασελίτσα και στα γύρω χωριά, ανάμεσα στη Σιάτιστα, την Καστοριά και τα Γρεβενά. Ιστορικά, η παρουσία τους αναφέρεται για πρώτη φορά από τον Πουκεβίλ, στο έργο του Ταξίδι στην Ελλάδα, ο οποίος τους ονομάζει Βαρδαριώτες. Οι Β. ήταν ελληνικός πληθυσμός που είχε εξισλαμιστεί και όφειλαν το όνομά τους στην τουρκική έκφραση βάλλαχι (δηλαδή μα τον Θεό). Απέφευγαν την επικοινωνία με τους Τούρκους και είχαν διατηρήσει τα ελληνικά ήθη και έθιμα, ενώ οι θρησκευτικές τους δοξασίες είχαν και χριστιανικά στοιχεία, αναμεμειγμένα με τα μουσουλμανικά. Η εποχή και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εξισλαμίστηκαν δεν είναι ακριβώς γνωστές. Σύμφωνα με τους κώδικες του Ζωσιμά Σιάτιστας και της μονής της Μεταμόρφωσης της Ζάμπορδας, ο εξισλαμισμός των Β. πραγματοποιήθηκε προοδευτικά μεταξύ του 1692 και του 1797. Ο Β. Νικολαΐδης τοποθετεί επίσης τον εξισλαμισμό τους στον 18ο αι. ενώ ο Στ. Κυριακίδης υποστηρίζει ότι ο πληθυσμός αυτός ασπάστηκε τον μουσουλμανισμό κατά το δεύτερο μισό του 17ου αι. Τέλος, άλλοι μελετητές υποστηρίζουν την εκδοχή ότι οι Β. εξισλαμίστηκαν τον 16o αι. ή την εποχή του Αλή πασά. Οι Β. έφυγαν από την Ελλάδα το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών, παρά το γεγονός ότι ήταν ελληνόφωνοι και, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, αγνοούσαν την τουρκική γλώσσα.